Güncel Makalelerimiz
Türk Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku
6098 Sayılı Türk Borç Kanunu uyarınca adi ortaklık tanımı yapılmış olup ilgili madde uyarınca ‘Adi ortaklık sözleÅŸmesi, iki ya da daha fazla kiÅŸinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca eriÅŸmek üzere birleÅŸtirmeyi üstlendikleri sözleÅŸmedir. Bir ortaklık, kanunla düzenlenmiÅŸ ortaklıkların ayırt edici niteliklerini taşımıyorsa, bu bölüm hükümlerine tabi adi ortaklık sayılır.’
Åžirketlerin kuruluÅŸ aÅŸamasında takip ettiÄŸi prosedür, örgütlenme biçimleri ve sonrası aÅŸamalarında takip ettiÄŸi süreç her ülkenin yasal mevzuatına baÄŸlıdır. Türkiye’de ÅŸirketler niteliÄŸi itibariyle adi ÅŸirket ve ticari ÅŸirket olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Adi ÅŸirketlerin temel farkı tüzel kiÅŸiliÄŸinin olmayışıdır. Kural olarak tüzel ÅŸirketlerin kendisini oluÅŸturan mal ve bireylerden bağımsız bir varlığı olduÄŸu kabul edilir. Adi ÅŸirketlerin tüzel kiÅŸiliÄŸi bulunmadığından bu birleÅŸimi meydana getiren kiÅŸiler borçlarından dolayı birinci dereceden ve müteselsilen sorumlu olmaktadırlar.
Her geçen yıl istikrarlı ÅŸekilde büyüme kaydeden ve geliÅŸmeye devam eden Türk Ekonomisi içerisinde ÅŸirketlerin rolü yadsınamaz. Ülkemizin özel sektöre dayanan gerçek bir serbest piyasa ekonomisi oluÅŸturma hedefi doÄŸrultusunda ÅŸirket ve firmaların ekonomimizdeki payı her geçen gün büyük ölçüde artmaktadır.Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸi’nin (TOBB),2018 yılı Temmuz ayına ait ‘Kurulan ve Kapanan Åžirket Ä°statistikleri’ne göre Temmuz ayında kurulan ÅŸirket sayısında bir önceki yıla göre %23,27 artmıştır.
Åžirketlerin kuruluÅŸ aÅŸamasından baÅŸlayarak takip ettiÄŸi yasal prosedürün 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nda belirtilen ÅŸekilde yürütülmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bir ÅŸirketin kuruluÅŸ aÅŸamasında ana sözleÅŸmesinin hazırlanması ve sonraki süreçte oluÅŸabilecek muhtemel ihtilafların öngörülerek önüne geçilebilmesi için ÅŸirkete iliÅŸkin mukavelelerin saÄŸlam hukuki zeminlere dayandırılması ve ilgili süreçlere iliÅŸkin hukuki yerindelik incelemesi yaptırılması; bu bakımdan sözkonusu aÅŸamaların alanında uzman hukukçular tarafından takip edilmesi zorunludur.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında niteliÄŸi itibari ile 5 farklı ÅŸirket türü bulunmaktadır. Lakin hem uluslar arası ticarette hem de Türkiye ekonomisinde en yaygın ÅŸirket türleri Anonim Åžirket ve Limited Åžirket türleridir.
6102 SAYILI TÜRK TÄ°CARET KANUNU’NA GÖRE ANONÄ°M ŞİRKET;
Ä°lgili kanunun 329-564 maddeleri arasında anonim ÅŸirketlere iliÅŸkin genel hükümler, kuruluÅŸ,temel ilkeler ve sair hususlar ayrıntılı olarakdüzenlenmiÅŸtir.
I-Genel Hükümler
MADDE 329- (1) Anonim ÅŸirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüÅŸ olan, borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumlu bulunan ÅŸirkettir. (2) Pay sahipleri, sadece taahhüt etmiÅŸ oldukları sermaye payları ile ve ÅŸirkete karşı sorumludur.
II - Özel kanunlara baÄŸlı anonim ÅŸirketler
MADDE 330- (1) Özel kanunlara tabi anonim ÅŸirketlere, özel hükümler dışında bu kısım hükümleri uygulanır.
III - Amaç ve konu
MADDE 331- (1) Anonim ÅŸirketler, kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabilir.
IV - En az sermaye tutarı
MADDE 332- (1) Tamamı esas sözleÅŸmede taahhüt edilmiÅŸ bulunan sermayeyi ifade eden esas sermaye ellibin Türk Lirasından ve sermayenin artırılmasında yönetim kuruluna tanınmış yetki tavanını gösteren kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiÅŸ bulunan halka açık olmayan anonim ÅŸirketlerde baÅŸlangıç sermayesi yüzbin Türk Lirasından aÅŸağı olamaz. Bu en az sermaye tutarı CumhurbaÅŸkanınca artırılabilir.
Anonim Ortaklık özel hukukun ve liberal ekonominin temel kuruluÅŸlarından birisidir; kuruluÅŸ ve iÅŸleyiÅŸlerde irade özgürlüÄŸü ilkesi geçerlidir. Anonim ortaklık kendi yasal yönetim ve temsil organları tarafından yönetilir.
6102 SAYILI TÜRK TÄ°CARET KANUNU’NA GÖRE LÄ°MÄ°TED ŞİRKET;
Ä°lgili kanunun 573-645 maddeleri arasında limited ÅŸirket türüne iliÅŸkin tanım, ÅŸirket kuruluÅŸu ve sair hususlara iliÅŸkin hususlar kapsamlı ÅŸekilde düzenlenmiÅŸtir.
A)KAVRAM
MADDE 573- (1) Limited ÅŸirket, bir veya daha çok gerçek veya tüzel kiÅŸi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulur; esas sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarının toplamından oluÅŸur. (2) Ortaklar, ÅŸirket borçlarından sorumlu olmayıp, sadece taahhüt ettikleri esas sermaye paylarını ödemekle ve ÅŸirket sözleÅŸmesinde öngörülen ek ödeme ve yan edim yükümlülüklerini yerine getirmekle yükümlüdürler. (3) Limited ÅŸirket, kanunen yasak olmayan her türlü ekonomik amaç ve konu için kurulabilir.
B) Ortakların sayısı MADDE 574- (1) Ortakların sayısı elliyi aÅŸamaz. (2) Ortak sayısı bire düÅŸerse durum, bu sonucu doÄŸuran iÅŸlem tarihinden itibaren yedi gün içinde müdürlere yazıyla bildirilir. Müdürler, bildirimin alınması tarihinden baÅŸlayarak yedinci günün sonuna kadar, ÅŸirketin tek ortaklı olduÄŸunu, bu ortağın adını, yerleÅŸim yerini ve vatandaÅŸlığını tescil ve ilan ettirirler, aksi hâlde doÄŸacak zarardan sorumlu olurlar. Aynı yükümlülük, ÅŸirketin bir ortakla kurulduÄŸu hâllerde de geçerlidir. (3) Åžirket, tek ortağının kendisinin olacağı bir ÅŸirkete dönüÅŸeceÄŸi sonucunu doÄŸuracak ÅŸekilde esas sermaye payını iktisap edemez.
C)Åžirket sözleÅŸmesi
I - Åžekil
MADDE 575- (1) Åžirket sözleÅŸmesinin yazılı ÅŸekilde yapılması ve kurucular tarafından ticaret sicili müdürlüÄŸünde yetkilendirilmiÅŸ personelin huzurunda imzalanması ÅŸarttır. (Ek cümle: 15/7/2016-6728/67 md.) Åžirketin kuruluÅŸunda, ÅŸirket sözleÅŸmesini ihtiva eden kâğıtlardan deÄŸerli kâğıt bedeli alınmaz.
Limited ÅŸirketlerde anonim ÅŸirketler gibi tek ortak ile kurulabilmektedir. Fakat azami ortak sayısı bakımından sınırlamaya tabi olan limited ÅŸirketlerde hisse devrine iliÅŸkin sözleÅŸmeler sıkı ÅŸekil ÅŸartlarına tabidir.
Yerel ve yabancı sermayeli ÅŸirket kuruluÅŸ süreçleri ve bu alana iliÅŸkin ortaklık sözleÅŸmelerinin tanzimi bakımından yukarıda da belirtildiÄŸi üzere bu hususlara iliÅŸkin olarak uzman hukukçulardan hukuki danışmanlık alınmalı ilgili süreçler hukuki ve cezai sorumluluÄŸa da ciddi derecede etki edeceÄŸinden ilgili sürece iliÅŸkin titizlikle yaklaşılmalıdır.
Not: Bu yazıda yer alan bilgiler tamamen bilgilendirme amaçlı olup hukuki tavsiye niteliÄŸi taşımaz. VatandaÅŸlık baÅŸvurusuna iliÅŸkin resmi iÅŸlemler yerine getirilirken mutlaka bir avukattan profesyonel yardım talep etmelidir.