Güncel Makalelerimiz
İşyerine Ait Serviste Gerçekleşen Trafik Kazasi İş Kazası Sayılır Mı?
Ä°ÅŸveren iÅŸin yapıldığı yere iÅŸçinin bir taşıt ile gelip gitmesini saÄŸlayabilir. Bu halde iÅŸyerine gitmek amacıyla iÅŸverence tesis edilen serviste meydana gelen bir kazanın iÅŸ kazası olup olmadığı hususu söz konusu olur. İş kazası tanımı, İş Kanunu’nda şu şekilde yapılmıştır: “İş yerinde çalışanların işlerinin gereği olarak veya işverenin talimatları doğrultusunda görevlerini yerine getirirken uğradıkları her türlü kazalar, iş kazası olarak kabul edilir.” 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanunu’nun 13. Maddesinde iÅŸ kazası sayılan haller sayılmıştır ve ilgili maddede “Ä°ÅŸ kazası; … e) Sigortalıların, iÅŸverence saÄŸlanan bir taşıtla iÅŸin yapıldığı yere gidiÅŸ geliÅŸi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.” Denilmek suretiyle iÅŸverenin temin ettiÄŸi serviste meydana gelen trafik kazasının da iÅŸ kazası sayılacağı açıkça zikredilmiÅŸtir. Servis kazalarının iş kazası sayılabilmesi için oluÅŸması gereken ÅŸartlar ÅŸu ÅŸekildedir;
1. İşin Gereği Olarak Yapılan Yolculuk: Eğer çalışanlar, işveren tarafından sağlanan servisle iş yerine gitmek ya da işten dönmek üzere yola çıkıyorsa, bu durumda servis kazası iş kazası olarak kabul edilebilir. Çünkü işin yapılabilmesi için iş yeri dışına yapılan bu yolculuk, işin bir parçası sayılır.
2. İşverenin Sorumluluğu: İşveren, çalışanları iş yerine taşımakla yükümlü olduğu durumlarda servis kazasının iş kazası olarak kabul edilmesi mümkündür. Bu durumda, işverenin servisin güvenliğini sağlaması gereklidir. Eğer servis aracı, bakımsız ya da güvenli olmayan bir durumda ise ve kaza meydana gelirse, iş kazası sayılabilir.
3. Çalışanların Yolda Olma Durumu: Kazanın, çalışanların işyerine varışlarını veya işyerinden ayrılışlarını etkilemesi de önemli bir faktördür. Eğer çalışan, işe gitmek için servise biniyor ve kaza bu sırada gerçekleşiyorsa, kazanın iş kazası olarak kabul edilmesi daha olasıdır. Fakat iş saatleri dışında, kişisel bir sebeple servise binmişse, bu durum iş kazası olarak kabul edilmez.
4. İşverenin Kötü Niyeti veya İhmal: İşverenin, servis aracının güvenliğini sağlamak için gerekli tedbirleri almamış olması, kazanın iş kazası olarak değerlendirilmesini etkileyebilir. Eğer işveren, çalışanların güvenliği için gerekli önlemleri almazsa, ortaya çıkan kaza iş kazası olarak sayılabilir.
Sonuç olarak, servis kazalarının iş kazası sayılabilmesi için yukarıda belirtilen şartların bir araya gelmesi gerekir. Bu hususta Yargıtay’ın 9.Hukuk Dairesinin 21.02.1967 tarihli , 3136 esaslı kararında “Davacı vekili 5/4/1966 tarihli dava dilekçesiyle, DSÄ°.araÅŸtırma Sitesi Ä°çme Suyu iÅŸyeri iÅŸçilerinden müvekkillerinin murisi olan Zekeriya Sungur'un 24.12.1963 tarihinde iÅŸveren tarafından temin edilmiÅŸ bulunan bir vasıta ile Ankara'dan hareketle iÅŸyerinin bulunduÄŸu EsenboÄŸa’ya giderken vuku gelen bir kaza neticesinde vefat ettiÄŸini beyanla olayın cereyan tarzına göre hadisenin “iÅŸ kazası” olarak kabulüne karar verilmesini istemiÅŸtir. Davalı vekili 28/8/1967 tarihli cevap layihası ile, isçileri Ankara'dan iÅŸyerinin bulunduÄŸu EsenboÄŸa'ya getiren vasıtanın iÅŸveren tarafından temin edilmiÅŸ olmayıp, müteveffa iÅŸçinin diÄŸer iÅŸçi arkadaÅŸları ile anlaÅŸarak hususi olarak tuttukları bir vasıta olduÄŸunu, bu itibarla hadisenin iÅŸ kazası olarak tavsif olunamayacağını beyanla davanın reddini istemiÅŸtir. Mahkeme sırasında dinlenilen ÅŸahitler, müteveffa iÅŸçi ile diÄŸer iÅŸçilerin, iÅŸveren tarafından temin olunan bir minibüsle her sabah Zincirli Caminin önünden alınarak, iÅŸyerinin bulunduÄŸu EsenboÄŸa'ya götürüldüklerini ve akÅŸamları da yine aynı surette aynı yere bırakıldıklarını beyan etmiÅŸlerdir. Bu duruma göre, hadise 3008 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesine göre günlük iÅŸ müddetlerinden sayılması gereken süre içinde vukua gelmiÅŸ olduÄŸundan, gerek olay tarihinde yürürlükte bulunan 4772 sayılı Kanunun 6917 sayılı Kanunla muaddel 2 nci maddesine göre ve gerekse halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 11 inci maddesi gereÄŸince müteveffa iÅŸçinin ölümüne sebep olan kazanın bir iÅŸ kazası olarak kabulü gerekmektedir.” Åžeklinde hüküm kurularak iÅŸverenin temin etmiÅŸ olduÄŸu servis aracında iÅŸ sözleÅŸmesi kapsamında verilen talimatı yerine getirmek amacıyla iÅŸçinin seyahati sırasında meydana gelen kazanın iÅŸ kazası sayılması gerektiÄŸi hususu açıklanmıştır.
Av. Seher ÖZMEN