Güncel Makalelerimiz

İdare Hukukunda Yürütmenin Durdurulması

Hukukunda Yürütmenin Durdurulması

Yürütmenin durdurulması, idari iÅŸlemin yürütülmesinin açılan iptal davası kesinleÅŸinceye kadar durdurulmasını saÄŸlayan bir tedbir olup Ä°YUK  Madde 27’de düzenlenmiÅŸtir. 

Kural olarak dava açılmış olması idari iÅŸlemin yürütmesini durdurmamakta olup yürütmenin durdurulması ayrıca ve açıkça talep edilmelidir.

YÜRÜTMENÄ°N DURDURULMASI KARARI VERÄ°LEBÄ°LMESÄ°NÄ°N ESASA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ÅžARTLARI;

1- Dava Konusu Ä°ÅŸlemin Açıkça Hukuka Aykırı Olması

Ä°È™lemin açıkça hukuka aykırılığında kesin bir hukuka aykırılık aranmamakta olup ilk bakışta iÅŸlemin hukuka aykırı olabileceÄŸine iliÅŸkin emarelerin varlığı yeterlidir.

2- Ä°dari Ä°ÅŸlemin Uygulanması Halinde Telafisi Güç Veya Ä°mkânsız Zararların DoÄŸması

Telafisi güç veya imkânsız zararların doÄŸması hususu her somut olaya göre deÄŸiÅŸmekte olup mahkemenin takdirine ve yorumuna baÄŸlıdır. Uygulamada en sık karşılaşılan örneÄŸi yıkım kararlarıdır.

Yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için bu iki ÅŸartın birlikte gerçekleÅŸmesi gerekir.  Yürütmenin durdurulması kararlarında idari iÅŸlemin hangi gerekçelerle hukuka açıkça aykırı olduÄŸu ve iÅŸlemin uygulanması halinde doÄŸacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduÄŸunun belirtilmesi zorunludur.

Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilmesi

Yürütmenin durdurulması ÅŸartları oluÅŸtuÄŸunda mahkeme tarafından yürütmenin durdurulması kararı verilebilecektir. Yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için davalı idarenin savunmasının alınması veya savunma süresi geçmesi gerekmektedir. Hak kaybına neden olmaması açısından davalı idarenin savunma süresi kısaltılabilir veya tebliÄŸin memur eliyle yapılmasına karar verilebilir.
Uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari iÅŸlemlerin yürütülmesi, savunma alındıktan sonra yeniden karar verilmek üzere, idarenin savunması alınmaksızın da durdurulabilir. 

YÜRÜTMENÄ°N DURDURULMASI KARARI VERÄ°LEBÄ°LMESÄ°NÄ°N USULE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ÅžARTLARI;
1- Açılmış bir dava olmalıdır.
Davadan kasıt iptal davasıdır. Çünkü yürütmenin durdurulması kararı ancak idari iÅŸlemler hakkında verilebilmektedir. Yürütmenin durdurulması ancak dava dilekçesiyle birlikte veya dava açıldıktan sonra ayrı bir dilekçe ile istenebilir. Yalnızca yürütmenin durdurulması talebi için bir dava açılamaz. Bu niteliÄŸiyle ihtiyadi tedbirden ayrılır.

2- Davacı tarafından talep edilmesi gerekmektedir.
Hakim koÅŸulları bulunsa bile resen yürütmenin durdurulması kararı veremez. Yürütmenin durdurulması davacı tarafından talep edilmelidir. Bu hususun istisnasını vergi uyuÅŸmazlıkları oluÅŸturur. Vergi uyuÅŸmazlıklarında dava açılması, dava konusu edilen bölümünün tahsil iÅŸlemlerini durdurur. (27/4) 

TEMÄ°NAT

Yürütmenin durdurulması kararları teminat karşılığında verilir; ancak, durumun gereklerine göre teminat aranmayabilir. Taraflar arasında teminata iliÅŸkin olarak çıkan anlaÅŸmazlıklar, yürütmenin durdurulması hakkında karar veren daire, mahkeme veya hakim tarafından çözümlenir. Ä°dareden ve adli yardımdan faydalanan kimselerden teminat alınmaz.
 
Yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlara itiraz yolu açık olup itiraz üzerine verilen kararlar kesindir.
 
Ä°darenin tüm yargı kararlarına olduÄŸu gibi yürütmenin durdurulması kararlarına uyması Anayasal bir zorunluluktur. Bu zorunluluÄŸa aykırı hareket edilmesi, yani yürütmenin durdurulması kararlarına uyulmaması ve uygulanmaması idarenin mali sorumluluÄŸuna yol açabileceÄŸi gibi ilgili kamu görevlilerinin görevi ihmal nedeniyle cezai sorumluluÄŸuna da sebep olabilecektir. Bu nedenle mahkeme tarafından verilen yürütmenin durdurulması kararının 30 gün içinde ilgili idare tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir.

                                                                                                        Av.Nazlıcan BAYAROÄžLU