Ölüm Tazminatı (Destekten Yoksun Kalma)
Destekten yoksun kalma tazminatı trafik kazası sonucu vefat eden kişinin, sağlığında destek olduğu bireylere ödenen maddi tazminat türüdür. Destekten yoksun kalan kişilerin, zorunlu mali sorumluluk poliçesi kapsamında sigorta şirketine yapılan ilk başvuru ile destekten yoksun kalma tazminatı alabilmelerine olanak sağlanmaktadır. Yapılan ilk başvuruya karşın tazminat talebi karşılanmadığı takdirde ise açılacak destekten yoksun kalma tazminatı davası ile, ölenin sağlığında destek olduğu kişilerin tazminat talepleri dava yolu ile karşılanmaktadır.
Destekten yoksun kalma tazminatı almak için kan bağı bulunması gibi bir zorunluluk olmadığı gibi, kişinin ölenin yakını sayılması için ölenle aralarında yakın ilişkiler bulunması yeterlidir. Ayrıca destekten yoksun kalan kişilerin, ölenin sağlığında maddi yardım aldıklarını ispat etmeleri ve yardımın düzenli olması, bunun da yardım alan kişinin normal yaşama imkânları sağlama maksadıyla yapılmakta bulunması gereklidir.
Destekten yoksun kalma tazminatı için, sigorta şirketinden tazminat talebinde bulunabilecek olan kişilerin çocukları, eşi, annesi, babası, kardeşleri ya da 3. bir kişi bu tazminatı almak için başvuruda bulunabilir. Ölenin kız çocukları 22 yaşına kadar, yüksek öğrenim görüyorsa 25 yaşına kadar, erkek çocuklar 18 yaşına kadar, yüksek öğrenim görüyorsa 25 yaşına kadar destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilir. Destekten yoksun kalan eşin çocuğu varsa eşin payı ¼, çocukların payı ¾ ‘tür. Eş ve ölen kişinin ana-babası birlikte destekten yoksun kalma tazminatı alacaksa; eşin payı ½, ana-babanın payı ½ ‘dir.
Eşin tazminat talebinde bulunabilmesi için nikâh şartı aranmadığı da Yargıtay kararlarıyla sabittir. Yani imam nikâhlı eş, kişi trafik kazasında vefat ettikten sonra desteğinden yoksun kaldığını ispatlarsa destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunabilir.
Kardeşler de birbirlerine karşı nafaka yükümlülüğü altındadırlar. Fiilî yardım birlikte yaşama veya belli bir fayda sağlama şeklinde olabilir. Bu hallerde de destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilir.
Nişanlılar da destekten yoksun kalma tazminatı için başvuruda bulunabilirler. Zira birbirleriyle evlenmeye kararlı olan kimselerden birisinin ölümü, müstakbel karı veya kocanın kaybedilmesi demektir. Nişanlıların samimi olarak birbirleriyle evlenme kararında bulunmaları yeterlidir. Genç ve ciddi kimselerin uzun süren arkadaşlıkları aralarında bir evlenme vaadinin varlığını kabul için karine teşkil edebilir. Bu durumun ispat edildiğinde destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilir.
Ayrıca tazminat talebinde bulunan kişi ölenin mirasçısı olmak zorunda değildir. Bu nedenle ölenin mirasçısı olmayan veya mirası reddetmiş olan bir kişi de destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilir. Manevi tazminat talebi de kusurlu sürücüden talep edilebilmektedir.
Kaza tarihinden itibaren 15 yıl içinde destekten yoksun kalma tazminatı talebi için sigorta şirketine başvuru yapılabilir. "Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir." Hükmü gereğince; Söz konusu ölümlü trafik kazası cezayı gerektiren bir fiil olduğundan uygulanması gereken zamanaşımı ceza zamanaşımı olup, yaralanmalı ve ölümlü trafik kazalarında zamanaşımı kaza tarihinden itibaren 15 yıldır.
“Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.
Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından kesilen zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır.”
Kaynakça: DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI- Prof. Dr. Kemal Tabir GÜRSOY